Ieder mens heeft dagelijks zo’n 60.000 gedachtes. Ja je leest het goed, 60.000!
Je wordt al moe als je eraan denkt, en dat is er dan gelijk weer één.
Terugdenken
De meeste van onze gedachtes, zo’n 95%, gaan over het verleden. Het verleden is namelijk ons ijkpunt voor onze acties in de toekomst. Je hebt in je leven ervaringen opgedaan en deze ervaringen neem je mee in jouw beslissingen over de toekomst. Sommige ervaringen geven helpende informatie. Bijvoorbeeld als je ooit ervaren hebt dat een hond zijn tanden liet zien, gromde en vervolgens beet, dan is het fijn als je de volgende keer dat je deze situatie tegenkomt, bedenkt dat je niet zomaar je hand moet uitsteken om de hond te aaien.
Het bos in met die gedachtes
Maar er zijn ook heel veel niet helpende gedachtes. Zo ben ik vroeger een keer vanaf het fietspad het bos ingetrokken door een man op een brommer. Gelukkig wist ik weg te komen en is er verder niets gebeurd. Althans op dat moment, want de enorme schrik en alle bijkomende gevoelens van stress hebben een plekje gevonden in mijn geheugen. Die gedachtes kunnen zomaar ineens weer opduiken. Afgelopen week fietste ik alleen over de dijk langs het water toen een achterop komende brommer hoorbaar inhield. Voordat ik er erg in had was ik 40 jaar terug in de tijd. De beelden van toen waren ineens mijn werkelijkheid van nu. De niets vermoedende man op de brommer was per direct schuldig en ik was in gedachten al van mij af aan het slaan. De goede man had alleen geen enkele kwade bedoeling. Sterker nog, volgens mij wilde hij me niet laten schrikken door op tempo, rakelings langs mij te rijden en hield alleen daarom even in. Eenmaal langs mij, gaf hij direct gas en verdween uit het zicht. Het onaangename gevoel in mijn lijf ebde langzaam weg, maar mijn gedachtes bleven nog een flink poosje rondtollen.
Wat gebeurt er eigenlijk
Ons lichaam reageert op situaties met gedachtes. Soms zijn deze gedachtes niet reëel in het moment, maar denken wij wel dat ze reëel zijn. Daarna volgen de gedachtes elkaar in razend tempo op. Sommige geboren uit overlevingsinstinct, andere geboren uit het voortborduren op een gedachte die al voorbij is. Dat eerste is duidelijk niet verkeerd. Dit is wat ik beschrijf in mijn voorbeeld over de hond. Het is belangrijk dat wij handelen om te overleven en het is fijn als onze hersenen ons lichaam in een staat van paraatheid brengt, voor het geval dat dit nodig mocht zijn.
Veel gedachtes worden echter geboren vanuit het voortborduren op een eerdere gedachte. Je kent vast wel dat verhaal over het dopje op de tandpasta. Jouw partner vergeet altijd het dopje op de tandpasta terug te draaien. Je hebt het al zó vaak gevraagd, maar hij lijkt je niet te horen. Nu heeft hij het alweer niet gedaan. Hij hecht kennelijk geen waarde aan wat jij belangrijk vindt. Hij luistert nooit naar jou, enzovoort, enzovoort, de gedachtes volgen elkaar in rap tempo op.
Je geeft zelf betekenis
Gedachtes zijn op zichzelf helemaal niets. Maar als jij ze oppakt en aandacht geeft, dan worden ze ineens van betekenis. Jij geeft jouw gedachte een waarde. Je gelooft ze en jouw lichaam gelooft ze ook. Als je dat 60.000 keer per dag zou doen, dan heb je letterlijk en figuurlijk geen leven.
Het is ook alleen maar een gedachte. Het is niet echt. Dat wat je gelooft, is er niet of is in ieder geval alweer voorbij. Alleen jouw lichaam reageert er wel op. Jouw lichaam reageert op iedere gedachte die jij waarde geeft. En als je niet oppast, dan neem je ook jouw beslissingen in de toekomst op basis van een gedachte over het verleden, die jij geloofd hebt.
Je bewust zijn van de signalen die jouw lichaam geeft, volgend op de gedachte die daaraan vooraf ging, kan je brengen tot reflectie. Op dit moment kun je namelijk nog kiezen. Geloof ik deze gedachte, ja of nee? En zo ja, neem ik dan volledige verantwoordelijkheid voor deze keuze.
Er zijn maar weinig mensen die hier ‘ja’ op kunnen zeggen. Dat vraagt namelijk om totale eerlijkheid, en eerlijkheid vraagt om moed. Ben jij moedig genoeg?
